به گزارش مجله خبری نگار/ایمنا، پژوهشها بهتازگی در حوزه ژنتیک سلولی نقش بیبدیل باکتریها در تکامل سلولهای پیچیده یا یوکاریوتی را مورد بررسی قرار داده و نتایج تازهای را پیرامون پیدایش اندامکهای سلولی مهم، مانند میتوکندری و کلروپلاست، ارائه کرده است. سلوا هاشمی، محقق آکادمی ژنتیک ایران، اظهارکرد: دانشمندان موفق به کشت باکتریها در یک سلول بزرگتر شدهاند و با استفاده از این روش، اطلاعات بیشتری درباره چگونگی شکلگیری اندامکهای تخصصی سلولی به دست آوردهاند.
دانشمندان معتقدند که میتوکندری، یکی از اندامکهای مهم سلولی، زمانی ایجاد شده که یک باکتری در اجداد سلولهای یوکاریوتی جای گرفت و به مرور زمان با این سلولها همزیست شد. هاشمی در این خصوص میگوید: محققان باور دارند که این همزیستی نخستین قدم در شکلگیری اندامکهای پیچیده و حیاتی مانند میتوکندری بوده است.
وی افزود: کلروپلاستها نیز در نتیجه بلعیده شدن یک میکروارگانیسم فتوسنتزی توسط اجداد گیاهان به وجود آمدند که این اندامک به انجام فرآیند فتوسنتز کمک کرده و یکی از عوامل مهم تکامل گیاهان است.
این تحقیق علاوه بر شناخت فرآیندهای تاریخی، چالشهایی را نیز به همراه داشته است. انتقال سلولهای باکتریایی به قارچها که دارای فشار داخلی بالایی هستند، یکی از این چالشها بود. هاشمی در این باره اظهار میکند: پژوهشگران متوجه شدند که موفقیت جوانهزنی هاگهایی که حاوی باکتریها بودند، بسیار پایین بوده و پس از دو نسل، این هاگها ناپدید میشدند.
وی افزود: این مسئله نشان میدهد که پایداری همزیستیهای سلولی به عوامل پیچیدهتری بستگی دارد و همچنان نیاز به بررسیهای بیشتری در این زمینه وجود دارد.
این یافتهها تنها به شناخت تکامل سلولی محدود نمیشود، بلکه افق جدیدی را در حوزه مهندسی زیستی نیز گشوده است. این پژوهش نشان میدهد که با ایجاد همزیستیهای مهندسی شده، میتوان ارگانیسمهای جدیدی با ویژگیهای مفید به وجود آورد. هاشمی در این خصوص بیان کرد: مهندسی چنین همزیستیهایی میتواند به توسعه ارگانیسمهایی منجر شود که قادر به مصرف دی اکسید کربن و نیتروژن از اتمسفر هستند. ارگانیسمهایی میتوانند نقشی مؤثر در کاهش اثرات زیستمحیطی و حل برخی از مشکلات اقلیمی داشته باشند.
این تحقیقات نقش مهمی در درک عمیقتر از تاریخ تکامل سلولی و چگونگی شکلگیری اندامکهای سلولی داشته و همچنین دریچههای جدیدی برای تحقیقات آینده در زمینه زیستفناوری و توسعه ارگانیسمهای مفید گشوده است.